Herzien LIFE-programma biedt kansen voor chemiesector

Wat is the LIFE programma?

Sinds begin jaren 90 is het LIFE-programma het co-financieringsinstrument van de EU ter ondersteuning van innovaties op het gebied van milieu en klimaat. Bij milieu gaat het om alles dat onder de leefomgeving valt, zoals lucht, water, natuur, biodiversiteit, maar ook bijvoorbeeld circulaire economie. En klimaat doelt op het gemiddelde weer over een bepaalde periode, met onderwerpen als de energietransitie, het aanpassen aan klimaatveranderingen, en het terugdringen van broeikasgas-emissies. Recent is een nieuwe, vijfde cyclus van het LIFE-programma gepubliceerd voor het tijdvak 2021-2027. Inhoudelijk kent het herziene programma enkele verbredingen, waardoor er extra mogelijkheden en nieuwe kansen ontstaan voor de chemische sector.

Voorbeeld van succesvol chemieproject voor LIFE-subsidie

Binnen LIFE zijn er altijd al mogelijkheden geweest voor projecten vanuit de chemiesector, zoals subsidies voor (nationale of Europese) pilots of demonstraties op het gebied van efficiënt grondstoffengebruik of recycling. Een mooi voorbeeld van een succesvolle LIFE-aanvraag (ingediend door team chemie van PNO!) is het project PSLOOP voor de coöperatie PolyStyreneLoop in Terneuzen. Doel van dit project is het recyclen van expanded polystyrene (EPS) schuim, en het demonstreren van een economisch haalbaar alternatief voor de verbranding van EPS-afval.

De technologie – gebaseerd op het oplossen van EPS en het verwijderen van de vlamvertragers – zorgt ervoor dat de resulterende ‘EPS-gel’ weer opnieuw kan worden gebruikt als grondstof. De recent geopende demonstratiefabriek gaat fors bijdragen aan het voorkomen van broeikasgasemissies: per jaar gaat hier 3300 ton EPS-afval verwerkt worden! PNO begeleidt ook het administratieve traject na de subsidietoekenning.

Thema’s binnen het LIFE-thema ‘Milieu’

Recycling en efficiënt grondstoffengebruik blijven enkele van de speerpunten in het thema Milieu van het nieuwe LIFE-programma. Een aantal voorbeelden van overige, specifiek chemisch interessante focuspunten binnen dit thema zijn:

• inzameling en recycling van batterijen en kunststoffen
• terugwinning van essentiële grondstoffen uit afvalstromen
• preventie en reductie van de impact van chemicaliën (zoals nanomaterialen, PFAS en pesticiden) op het milieu en de menselijke gezondheid
• preventie en reductie van de impact van chemische productie op het milieu en de menselijke gezondheid door het ontwikkelen van groene technologieën, geavanceerde materialen en industriële productie met verminderde uitstoot en milieu-impact.

Thema’s binnen het LIFE-thema ‘Klimaat’

Ook binnen het thema Klimaat biedt LIFE actuele mogelijkheden voor de chemische sector. Belangrijk daarbij is het onderscheid tussen de sectoren die binnen en die buiten het Europese systeem voor emissiehandel vallen. Sectoren buiten dit systeem kunnen LIFE-subsidie aanvragen voor projecten gericht op het:

• reduceren van broeikasgasemissie in het algemeen, en van gefluoreerde broeikasgassen en stoffen die de ozonlaag aantasten in het bijzonder
• ontwikkelen van alternatieven voor gefluoreerde gassen of het terugwinnen en recyclen van gefluoreerde gassen.

Sectoren die wél vallen onder het Europese systeem voor emissiehandel zijn niet helemaal uitgesloten van de LIFE-regeling. Denk hier aan de energie-intensieve industrie (zoals productie van staal, papier of chemicaliën). Want ook binnen de industriële productiesectoren zijn veel veranderingen nodig om de klimaatdoelen te halen. Zij kunnen LIFE-subsidie aanvragen voor projecten gericht op:

• verbetering van de werking van het Europese systeem voor emissiehandel
• reductie van de uitstoot van broeikasgassen door de energie-intensieve maak- en procesindustrie door middel van de ontwikkeling, demonstratie en implementatie van innovatieve en kosteneffectieve technologieën.

Ontwikkeling en demonstratie van innovatieve technologie

Het LIFE-programma focust op zogenaamde ‘Standard Action Projects (SAPs)’: dit zijn projecten waarin de ontwikkeling en demonstratie van innovatieve technologie centraal staat, maar waarbinnen óók activiteiten ten behoeve van de marktintroductie zijn toegestaan. Grofweg kunnen projecten met TRL 5-9 voor subsidie in aanmerking komen.

De subsidiebijdrage voor een SAP bedraagt 60% van de projectkosten. De maximale subsidie kan oplopen tot 3 miljoen euro per project. Overigens kan dit type project worden ingediend door elke organisatie in Europa, dus zowel door bedrijven als onderzoeksinstellingen. Het vormen van een consortium is niet verplicht, al kan Europese samenwerking wel bijdragen aan de succeskansen van een aanvraag.

Meer weten?

Werk je aan innovaties voor de chemiesector die aansluiten op de bovengenoemde thema’s? Of ben je bezig met andere duurzame innovaties op het gebied van chemie, industrie of energie? Bij PNO is de benodigde expertise altijd in huis, want onze specialisten hebben veel ervaring met het LIFE-programma en andere subsidies voor innovatie- en investeringstrajecten. Vragen? Stuur ons een bericht via onderstaand formulier of bezoek onze contactpagina.